Phụ nữ chớ chủ quan khi bị đau bụng dưới

Đau bụng dưới ở phụ nữ do nhiều nguyên nhân.

Người ta phân chia ổ bụng thành hai loại 1 cách tương đối là bụng trên và bụng dưới, lấy mốc giữa hai bụng là rốn nên cũng có thể gọi vùng trên rốn và vùng dưới rốn. Đau bụng là một triệu chứng thường hay gặp, cả đau bụng trên và đau bụng dưới với nhiều lý do không giống và gặp tại mọi lứa tuổi cả nam lẫn nữ giới có những bệnh thuộc thông thường nhưng có 1 ố bệnh thuộc loại cấp cứu khẩn cấp. Trong bài viết này, xin đề cập khiếu nại đau bụng dưới tại phụ nữ.

Một số nguyên nhân gây đau bụng dưới ở phụ nữ

Một loại nguyên nhân hay gặp nhất tại phụ nữ là cơn đau bụng kinh. Cơn đau bụng kinh có thể xuất hiện trước ngày hành kinh vài ba ngày, kéo dài hết ngày hành kinh và cơn đau bụng kinh cũng có thể xuất hiện trong những ngày hành kinh và kéo dài thêm một vài ngày sau khi sạch kinh. Đó là cơn đau do hiện tượng xung huyết gây nên co thắt cơ trơn tử cung.  Đau bụng dưới tại phụ nữ cũng có thể do sinh hoạt tình dục, viêm nhiễm phần phụ hoặc sau 1 số thực hiện  thủ thuật như nong cổ tử cung, mổ u nang buồng trứng... Cơn đau bụng kinh có khi cũng dữ dội không kém một số cơn đau như đau do sỏi niệu quản, sỏi bàng quang hoặc cơn đau do viêm đường tiết niệu. Trong trường hợp này, ví dụ có điều kiện có thể siêu âm và tại chừng mực nào đó có thể chụp Xquang cũng có thể cho kết quả nhìn thấy sỏi cản quang (bởi vì sỏi tiết niệu không cản quang chiếm tỷ lệ khá cao nên nhiều trường hợp lúc chụp Xquang không thấy hình ảnh của sỏi). Cơn đau bụng dưới tại phụ nữ cũng  có thể  do viêm đại tràng cấp hoặc mạn tính. Viêm đại tràng có gần như nguyên do khác nhau, có thể do vi khuẩn (E.coli, Enterobacte, Citrobacter, Klebsiella..), ký sinh trùng (đặc biệt là lỵ amíp) hoặc tệ hại đặc biệt ung thư đại tràng tại phụ nữ to tuổi. Cơn đau bụng dưới cũng có thể do viêm ruột thừa cấp tính, đặc biệt là đau bụng về bên phía hố chậu phải. Tuy nhiên, cơn đau ruột thừa có thể có sốt nhẹ, buồn nôn, bí trung, đại tiện, lúc xét nghiệm công thức máu có thể thấy bạch cầu tăng cao, máu lắng cũng tăng. Ngày nay, nhờ sự phát triển của siêu âm nên trong 1 số viêm ruột thừa lúc siêu âm có thể thấy hình ảnh đặc trưng của viêm ruột thừa. Chụp Xquang trong một số trường hợp viêm ruột thừa cũng có thể cho thấy hình ảnh tắc ruột ở ngã ba ruột thừa kèm theo hình mờ ở hố chậu phải và giãn các quai ruột tận cùng. Đau bụng dưới ở phụ nữ cũng có thể là u nang buồng trứng, nhất là u nang buồng trứng xoắn. U nang buồng trứng xoắn là 1 cấp cứu ngoại khoa không thể để chần chừ và không được xem thường, nhất là u nang buồng trứng xoắn bị vỡ. Đau bụng dưới tại phụ nữ đang độ tuổi sinh đẻ và không dùng một biện pháp tránh thai hữu hiệu nào cũng có thể gặp do chửa ngoài dạ con. Trường hợp này cũng được gọi là cấp cứu ngoại khoa khẩn cấp, không được xem thường và để chậm trễ.

Tìm nguyên do và cách xử trí do đau bụng dưới tại phụ nữ

Bất kỳ một người phụ nữ nào lúc đau bụng dưới cũng nên đi khám bệnh tại địa chỉ y tế sắp nhất để được thăm khám, chẩn đoán bệnh và có hướng xử trí kịp thời, đặc biệt những trường hợp đau bụng dưới có dấu hiệu ngoại khoa như viêm ruột thừa, u nang buồng trứng xoắn, chửa ngoài dạ con... Nhiều trượng hợp phụ nữ bị đau bụng dưới không phải cấp cứu nhưng cũng  rất cần điều trị sớm như sỏi tiết niệu, viêm đương tiết niệu, viêm phần phụ ngay cả trong trường hợp đau bụng kinh hoặc bệnh viêm đại tràng cấp hoặc mạn tính. Khi bị đau bụng dưới mà chưa biết chắc chắn nguyên do thì không nên dùng bất kỳ 1 loại thuốc nào dù là thuốc uống hay thuốc tiêm, thuốc tây y hay thuốc nam, đông y. Bởi vì khi bị đau bụng dưới không biết nguyên do mà sử dụng thuốc, nhất là thuốc giảm đau thì khi đi khám bệnh làm lu mờ các triệu chứng của bệnh gây không ít khó khăn cho việc chẩn đoán chính xác bệnh  của bác sĩ và tất nhiên cũng có thể làm ảnh hưởng đến  tình trạng sức khỏe của người bệnh.           

 

  PGS.TS. Bùi Khắc Hậu